среда, 13 января 2016 г.

Bakı küləkli şəhərdir .

Bakı -Vətənimizin paytaxtıdır .O Xəzər dənizinin sahilində  yerləşır .Bakını iqlimi müxtəlifdir .Yayı isti  və bir qədər də rütubətlidir .Qışı isə çox  mülayimdir .Şəhərimiz  dənizin sahilində yerləşdiyi üçün daim külək əsir .Dənizdən əsən külək Xəzri adlanır. Bu küləklər əsasən soyuq aylarda əsir . Gilavar isə ən çox isti aylarda əsir . Yay aylarında istilər düşən kimi insanlar dəniz sahilinə axışırlar .Dəniz  göl və çayların sahillərində gündüz dənizdən gecə isə qurudan əsən küləklər Brizlər adlanır .Brizlərin  əmələ  gəlməsində quru ilə su üzərinəki hava temperatorunun müxtəlifliyi səbəb olur .Gündüz qurunun üstündəki  hava  su üzərindəki havaya nisbətən çox qızır.Buna  görə  qızmış hava yuxarı  qalxır və onun yerini  su üzərindən axıb .gələn  soyuq hava  tutur .Buna gündüz brizləri  deyilir .Bu hal əksinə  olur  .Gecə briz ləri  əmələ gəlir .

понедельник, 11 января 2016 г.

Şimal və cənub küləyi .

Külək  çox vaxt əsdiyi cəhətin adı ilə bağlıdır. Əgər külək şimaldan əsirsə ona şimal küləyi deyirlər . Əgər külək cənubdan əsırsə ona cənub küləyi deyilir .Şimal küləyi əsirsə hava sakit amma adamın iliyinə işləyən şaxta olur .Cənub küləyi isə bunun əksidir .Bizim planetimiz qalın hava qatına bürünüb. Buna atmosfer deyilir. Yer kürəsi çox müxtəlifdir .Onun  ayrı -ayrı nöqtələrində də temperator müxtəlifdir .Ekvatorda hava çox qızdığına ğörə həmişə hava isti olur .Şimal və cənub qütbündə buz nə yayda nədə  qışda ərimir .Orada hava  həmişə soyuq olur.Hava qazdır  .Əgər günəş  yer və okeanlar havanı azad buraxsaydı temperator vərütubət hər yerdə eyni olardı küləklər isə bir dəfəlik sakitləşərdi .

Küləyin xeyri və onun əhəmiyyəti

Külək havanın üfiqi  istiqamətdə hərəkətidir.Külək nəticəsində istilik və rütubət bir sahədən digərinə aparılır .Külək təzyiq  yüksək olan sahədən  təyziq aşağı olan sahəyə doğru əsir .Küləyin güc və istiqamətiniFlüger cihazı ilə sürəti isə m/san ve ya km/saat ilə təyin edirlər .Sürəti ölçən cihazın adı isə Anemometrdir .Küləyin gücünü  12 ballıq Bofort şkalasına görə ölçürlər .Küləklər rejiminə görə təsnifləşir .
1.Daimi küləklər
2Mövsumu küləklər
3.Sutqalıq küləklər
4.Küləyin növləri
5Xarici keçiq
Təbiətdə küləyin xeyri çoxdur. Bitkilərdə tozlanma dövrində küləyin əhəmiyyəti var .Havanı təmizləyir.Buludları bir yerdən başqa yerə istiqamətləndirir .